بیماری پرولاپس رکتوم به شرایطی اطلاق می شود که بخش انتهایی روده بزرگ که رکتوم نام دارد از قسمت مقعد به بیرون خارج شده و مشکلاتی مانند بی اختیاری مدفوع را برای بیمار به همراه خواهد داشت. به عبارت دیگر; افتادگی بافت های عضلانی ناحیه رکتوم به بیرون از مقعد را بیرون زدگی یا پرولاپس رکتوم گویند. در این مقاله قصد داریم تا در ابتدا با درمان گیاهی پرولاپس رکتوم و سپس دیگر روش های موثر برای معالجه این بیماری صحبت کنیم. پس تا پایان با ما همراه باشید.
علت های ابتلا به پرولاپس رکتوم چیست؟
پرولاپس رکتوم یکی از بیماری هایی است که به خودی خود تهدید کننده حیات نیست ولی می تواند کیفیت زندگی افراد را تحت تاثیر قرار دهد. بیرون زدگی ناحیه رکتوم اغلب در سنین 50 سال به بالا اتفاق می افتد و شایع ترین دلایل آن عبارتند از:
- ضعف عضلات کف لگن و بافت های داخلی مقعد
- گذراندن زمان طولانی در اجابت مزاج
- یبوست و اسهال; مهمترین عامل تاثیر گزار در بروز پرولاپس رکتوم می باشد که اکثر افراد نسبت به این موضوع بی تفاوت می باشند.
- زایمان های مکرر و بزرگ بودن جنین که موجب فشار زیاد به ناحیه نشیمنگاهی فرد می شود.
- ایستادن و نشستن های طولانی مدت
- سابقه عمل جراحی در ناحیه رحم و هیستروکتومی
- کم کاری غده تیروئید
- افزایش و کهولت سن
- رابطه جنسی مقعدی
- بیماری های ستون فقرات و نخاعی
- عفونت های انگلی مانند کرمک
- نگه داشتن مدفوع در ناحیه مقعد به مدت طولانی
- رژیم غذایی فاقد فیبر و مواد معدنی
- فشار زیاد و آسیب رسیدن به ناحیه مقعد
- بواسیر بیرون زده
- سرفه زیاد
- دیسک کمر
علایم پرولاپس رکتوم چیست؟
مهمترین نشانه مبتلا بودن به پرولاپس, بیرون زدگی بافت رکتوم از ناحیه مقعد می باشد. علایم دیگری نیز وجود دارد که عبارتند از:
- وجود توده قرمز در ناحیه خارجی مقعد
- عدم توانایی در کنترل مدفوع
- خونریزی مقطعی
- خروج رکتوم از مقعد که با فشار دست به داخل وارد می شود.
- درد و خارش
- تورم و التهاب در ناحیه داخلی مقعد
تشخیص پرولاپس رکتوم
اولین مرحله برای تشخیص بیرون زدگی مقعد, معاینات بالینی است. به صورتی که پزشک معالج از بیمار درخواست می کند که به حالت اجابت مزاج اقدام به زور زدن نماید. البته ناگفته نماند که با آزمایشات تخصصی(رادیولوژی, دفکوگرافی, کولونوسکوپی و مانومتری)نیز می توان به این بیماری پی برد ولی برای تشخیص بهتر نیازمند بررسی دقیق تر می باشد.
بهترین روش برای درمان پرولاپس رکتوم
از جمله روش هایی که برای بهبود این بیماری مورد استفاده قرار می گیرد, کنترل سبک زندگی و رژیم غذایی است. پرولاپس رکتوم را می توان به وسیله درمان های گیاهی و خانگی مداوا کرد و در صورتی که نسبت به درمان به موقع آن اقدام نشود, پزشک معالج مجبور به استفاده از روش های تهاجمی و جراحی می باشد. برای انتخاب بهترین روش معالجه بیرون زدگی مقعد مسلما گزینه های زیادی وجود دارد ولی استفاده از هرکدام از آن ها به سن, شدت پرولاپس بیمار بستگی دارد.
درمان گیاهی پرولاپس رکتوم
برای درمان بیماری پرولاپس روش های مختلفی وجود دارد که یکی از آن ها طب سنتی و گیاه درمانی است. البته ناگفته نماند که استفاده از این روش بستگی به میزان وخامت و حاد بودن بیماری دارد. افرادی که با پرولاپس ابتدایی و جزئی روبرو هستند می توانند از موارد زیر استفاده کنند:
- آلوئه ورا; این گیاه با داشتن خواص ضدالتهابی در درمان انواع بیماری های نشیمنگاهی مانند پرولاپس رکتوم بسیار موثر می باشد.
- دمنوش های گیاهی
- روغن زیتون; را به صورت خوراکی و استعمال می توانید استفاده کنید. توصیه می شود با توجه به خواص زیاد روغن زیتون, از مصرف خوراکی آن غافل نشوید.
درمان خانگی پرولاپس
در حال حاضر هیچ روش موثر و قطعی برای درمان پرولاپس رکتوم وجود ندارد ولی با رعایت یکسری از دستورالعمل ها می توان از شدت پرولاپس کاست. برای مثال مصرف روزانه فیبر باعث کارکرد مناسب دستگاه گوارش شده و از ابتلا به یبوست جلوگیری به عمل می آورد. نکته حائز اهمیت دیگر روغن زیتون می باشد که با قرار دادن آن در وعده غذایی از احساس درد در هنگام اجابت مزاج جلوگیری به عمل آورید. در ادامه با موارد بیشتری آشنا می شوید که عبارتند از:
- منظم بودن اجابت مزاج در زمان های مناسب بدون عجله داشتن.
- استفاده از لگن آب گرم در هنگام احساس درد شدید.
- عدم پوشیدن لباس های تنگ و آزار دهنده.
- زور نزدن در هنگام اجابت مزاج.
- عدم مصرف فست فودها و غذاهای تند.
- استفاده از کمپرس آب سرد که تاثیر زیادی در کاهش التهاب و درد دارد.
- طولانی شدن زمان اجابت مزاج که احساس درد را برای بیمار بیشتر می کند.
- مصرف قابل توجهی از فیبر و مواد معدنی.
- ورزش و تحرکات نرمشی می تواند درمان مناسبی برای این بیماری باشد.
- مصرف زیاد مایعات که از بروز یبوست و سفت بودن مدفوع جلوگیری می کند.
دارو درمانی
در اولین ملاقات بیماران این سوال را از ما می پرسند که آیا برای درمان پرولاپس رکتوم دارویی وجود دارد؟ یا نه؟ در پاسخ این سوال باید خاطر نشان کنم که در حال حاضر هیچ گونه دارویی برای درمان این بیماری وجود ندارد. به همین علت در این مقاله از آن صحبتی به میان نمی آوریم چرا که نیازمند معاینه بیمار توسط پزشک می باشد. توصیه ما این است که تا زمانی که پرولاپس حاد نشده و در مراحل ابتدایی می باشد, نسبت به معالجه و رفع آن اقدام کنید.
درمان پرولاپس با لیزر
پرولاپس رکتوم حاد, به خودی خود بهبود پیدا نمی کند و تنها راه درمان آن جراحی می باشد. به تعویق انداختن پروسه درمان موجب افتادگی عضلات مقعد و پیشرفت بیماری خواهد شد. بهتر است که به هیچ وجه ممکن این بیماری را دست کم نگیرید و برای یک بار هم شده به پزشک متخصص مراجعه کنید تا راه حل مناسبی برای درمان تجویز کنند. امروزه برای درمان پرولاپس رکتوم از روش لیزر به جای جراحی سنتی استفاده می کنند چرا که عوارض زیادی را برای بیمار به همراه ندارد. مزایای لیزر درمان پرولاپس عبارتنداز:
- سرپایی بودن عمل
- درد و خونریزی کمتر نسبت به جراحی باز
- دوره نقاهت کوتاه
- بدون پانسمان و بستری شدن
- دوره نقاهت کوتاه مدت
- عدم بیهوشی بیمار
