شقاق یا فیشر یکی از بیماری های نشیمنگاهی به نسبت شایع و در عین حال دردناک به حساب می آید که مانند بواسیر می تواند باعث ایجاد درد و خونریزی در فرد بیمار شود.با این تفاوت که معمولا هر دو مورد به شکل همزمان دیده می شوند و دیگر مانند بواسیر نیست که نوع داخلی خونریزی داشته باشد و نوع خارجی درد! به هر حال ما در این مقاله قصد داریم که نگاه جامعی به روش های درمان بواسیر و پیشگیری از آن بیاندازیم و ببینیم که آیا می توان با رعایت نکات ساده و روش های خانگی,برای همیشه این بیماری را از بین برد یا خیر.

گاهی مواقع پیش می آید که بیماران عزیز,نمی توانند متوجه شوند که دقیقا دچار کدام بیماری شده اند! چرا که شباهت هایی با یکدیگر دارند و به همین خاطر نیاز به مشاوره یا معاینه پزشک خواهند داشت.به طور معمول,شقاق یا فیشر به بیماری گفته می شود که در ناحیه مقعدی فرد,یک خراش یا زخم جزئی یا بزرگ ایجاد شده که گاهی مواقع بسیار دردناک است و در اغلب مواقع خونریزی دارد.این مشکل اغلب در زیر خط دندانه ایجاد شده که در این ناحیه,اعصاب درد بسیار زیادی وجود دارد و همین مورد باعث ایجاد دردهای غیر قابل تحمل در بیمار می شود.خب اکنون که با بیماری آشنا شده اید,بهتر است کمی با علل به وجود آمدن و علائم هم آشنایی پیدا کنید!

انواع مختلف بیمار شقاق (فیشر)

خب شاید برایتان جالب باشد که بدانید,شقاق هم مانند بواسیر به دو نوع مختلف تقسیم می شود که عبارتند از شقاق مزمن و حاد! البته تفاوت چندانی از لحاظ ظاهری یا علائم بین این دو وجود ندارد و تنها شدت و مدت زمانی که در بدن هستند تفاوت دارد.اما اگر می خواهید متوجه شوید که دقیقا به کدام نوع مبتلا شده اید و چه کارهایی باید انجام دهید,مطالب زیر را بخوانی.

شقاق حاد : نوع اول شقاق به حساب می آید.در این حالت,بیماری زیر 12 هفته عمر دارد و معمولا کسی که اولین بار است دچار شقاق می شود,نوع حاد را خواهد داشت که از لحاظ میزان درد و خونریزی در سطح پایین تری از نوع مزمن قرار دارد.مزیت فیشر حاد این است که زخم ایجاد شده عمق بسیار به نسبت کمتری دارد و درمان آن کار ساده تری خواهد بود (البته با روش های سنتی – اگر جواب بدهند).

شقاق مزمن : در مرحله بعد (یعنی گذشت از هفته 12 ام) شدت بیماری افزایش پیدا می کند و عمق زخم ممکن است آنقدر زیاد شود که عضله اسفنکتر داخلی دیده شود یا حتی آسیب ببیند.در اغلب مواقع لبه های پوست زخم متورم و برجسته می شوند که اصلی ترین راه تشخیص به حساب می آید.به هر حال پیشنهاد می کنیم که نگذارید بیماری به این مرحله برسد که دردش برایتان قابل تحمل نخواهد بود.

علل به وجود آمدن شقاق

شاید برایتان این سوال به وجود بیاید که شقاق یا فیشر به چه علت در بدن ایجاد می شود و آیا می تواند ارثی باشد؟ قبل از شروع بهتر است این مورد را بدانید که دلیل ها بسیار زیاد هستند و هنوز کسی نتوانسته مورد مشخصی برای این بیماری در نظر بگیرد,اما اصلی ترین آنها عبارتند از :

1. کسانی که در گذشته جراحی های نشیمنگاهی داشته اند یا بیماری های آنورکتال دارند,جزو مستعدترین افراد به حساب می آیند که باید مراقبت بیشتر کنند.
2. بزرگ شدن عضله دریچه مقعد می تواند به سرعت باعث بروز شقاق شود که همه ساله درصد افراد مبتلا به آن افزوده می شود که خوشبختانه روش های درمان برای این مشکل ایجاد شده اند و نیازی به نگرانی نیست.
3. بلند کردن اجسام سنگین برای مدت طولانی یا ایجاد فشار بیش از حد بر عضلات ناحیه مقعدی می تواند یکی دیگر از موارد باشد که متاسفانه ورزشکاران و بدنسازان عزیز اصلا به آن توجهی نمی کنند.بهتر است همیشه یک حریف تمرینی و کمک برای خود داشته باشید که نگذارد بیش از تحمل ماهیچه هایتان,وزنه بزنید!
4. همانطور که می دانید,یبوست یکی از بیماری های گوارشی شایع به حساب می آید که تاثیرات زیادی بر بدن خواهد داشت و از این رو می بایست سریعا به دنبال روش درمان مناسبی برایش باشید.زمانی که فرد دچار این بیماری می شود,مدفوع حالت سفت و برنده پیدا می کند که در هنگام دفع می تواند اسیب های بافتی زیادی را به وجود بیاورد که یکی از آنها,شقاق می باشد.
5. متاسفانه شاهد این هستیم که میزان تحرک افراد جامعه روز به روز در حال کاهش بوده و همین مورد می تواند باعث بروز بسیاری از بیماری ها در بدن شود.زمانی که شما برای مدت طولانی یکجا می نشینید,فشار زیادی به روده ها و عضلات ناحیه تحتانی بدن وارد می شود که فعالیت آنها را مختل کرده و یک سری مشکلات گوارشی یا آنورکتال برای بدن به وجود می اورند که شقاق و بواسیر دو مورد از آنهاست.
6. رابطه مقعدی می تواند در مدت بسیار کوتاهی,آسیب های جبران ناپذیری به بدن بزند و از این رو تمام پزشکان می گویند به هیچ عنوان نباید سمت این کار بروید.نواحی که معمولا آسیب می بینند,عضلات و دریچه های مختلف هستند که در نزدیکی سطح پوست قرار دارند.
7. در برخی از مواقع پیش می آید که فرد دچار بیماری های انگلی یا پوستی می شود که باعث سوزش و خارش خواهند شد.به همین خاطر فرد مجبور به خاراندن ناحیه مورد نظر شده و این خاراندن بیش از حد,زخم و تاول ایجاد خواهد کرد.
8. کسانی که باردار هستند یا می خواهند زایمان طبیعی داشته باشند,باید بدانند که این کار می تواند فشار زیدی به رحم و عضلات مقعدی وارد کند که علت اصلی ایجاد شقاق می باشند.به همین خاطر بهتر است قبل از این کار,با پزشک خود صحبت داشته باشید!
9. برخی از افراد بیماری تنگی دریچه مقعد دارند که مانند بوسایر عمل می کند و نمی گذارد که مدفوع به درستی خارج شود.در این حالت مدفوع فشار زیادی بر دیواره وارد کرده و به مرور زمان باعث ایجاد فیشر می شود.

علائم بیماری شقاق

همانطور که کمی بالاتر هم گفته شد,بیماری شقاق به راحتی قابل تشخیص بوده و معمولا افراد در روزهای ابتدایی می توانند متوجه حضور آن در بدن خود شوند.اما متاسفانه مقاومت زیادی در برابر درمان می کنند و همین مورد باعث پیشرفت زیاد بیماری و در نتیجه عود کردن آن می شود.

دقت داشته باشید که این خونریزی در مراحل ابتدایی بسیار اندک بوده و اغلب به شکل رگه های باریک بر روی مدفوع قابل مشاهده هستند,اما به مرو زمان که بیماری پیش می رود,دشدتر شده و حتی ممکن است لخته هم دیده شود.البته ممکن است بیماری آبسه پری آنال باشد و از این رو بهتر است در زیر بیهوشی یا بی حسی معاینه شوید که درد را حس نکنید.

به هر حال ما پیشنهاد می کنیم که در سریع ترین زمان ممکن به پزشک مراجعه کنید و به هیچ عنوان به سمت داروهای مسکن برای کنترل بیماری نروید که بسیار آسیب زا خواهند بود.

البته بعضی از افراد که بدنشان ضعیف تر است یا کودکان,در هنگام بروز بیماری و داشتن درد,سردرد و حالت تهوع هم می گیرند که بسیار عادیست و برای کنترل آنها می توانید از داروهای مختلف استفاده کنید (البته زیر نظر پزشک).فقط در نظر داشته باشید که محل زخم باید تمیز باشد که مبادا دچار عفونت شود!

روش های پیشگیری از شقاق

پیشگیری از بروز شقاق بسیار ساده بوده و تناه با رعایت یک سری تکات ساده و عدم مصرف مواد نام برده,می توانید تا حد زیادی از بروزش جلوگیری کنید.البته این مورد را در نظر داشته باشید که در برخی موارد امکان جلوگیری از آن وجود ندارد (مانند عمل های جراحی مقعدی).ما همیشه پیشنهاد می کنیم که برای شروع بهتر است روی تغذیه و تحرک کار کنید که ساده ترین موارد هستند.برای مثال افرادی که بیش از اندازه فست فود یا غذاهای کنسروی می خورند,در خطر هستند و باید بدانند که این مواد بی کیفیت اسیب های زیادی به دستگاه گوارش و دفع مواد بدن انسان می زنند.اگر بخواهید به شکل کامل تر با این موارد آشنا شوید,مطالب زیر را بخوانید :

1. اولین موردی که باید در نظر داشته باشید این است که هر روز حداقل به مدت 20 الی 30 دقیقه ورزش سبک داشته باشید که این کار کمک بسیار زیادی به سلامتی بدن شما خواهد کرد.زمانی که برای مدت طولانی یکجا می نشینید یا هیچ فشاری به عضلات بدن وارد نمی کنید,عضلات به مرور زمان شل شده و افتادگی پیدا می کنند که همین افتادگی به مرور زمان باعث افزایش فشار رگ های اطراف می شود.
2. در مرحله بعد باید تغذیه خودتان را درست کنید.متاسفانه امروزه مصرف غذاهای آماده که از مواد اولیه بی کیفیت تهیه می شوند بسیار بالا رفته و به مرور زمان هم بیشتر می شود.روغن های مانده عملکرد دستگاه گوارش به ویژه روده ها را بیش از تمام موارد دیگر مختل می کنند که برای جبران این مشکل باید فیبرهای گیاهی مصرف کنید.فیبر در سبزیجات و میوه ها به وفور یافت می شود و بهتر است حدقال 3 وعده در طول هفته مصرف کنید!
3. مورد سوم را کمی بالاتر به کامل توضیح دادیم و گفتیم که به هیچ عنوان نباید اجسام سنگین را بلند کنید.زیرا عضلات شما یک آستانه تحمل دارند که اگر از آن حد فشار بیشتری وارد شود,دچار پارگی خواهند شد.
4. آب حدود 70 الی 80 درصد بدن را تشکیل می دهد و این یعنی اینکه شما در طول روز باید به مقدار کافی بنوشید تا تمام ارگان ها به بهترین شکل عمل کنند.برای یک فرد بالغ این مقدار بین 8 الی 10 لیوان می باشد که در روزهای گرم سال تا 40% افزایش پیدا می کند.عضلات برای کار کردن نیاز به آب دارند و در صورت نبود آن,دچار تفادگی و خشکی می شوند.

درمان شقاق با روش های مختلف

معمولا برای درمان تمام بیماری های نشیمنگاهی,سه روش بیشتر وجود ندارد که فرد می تواند با توجه به شدت و شرایط بیماری یکی از آنها را انتخاب کند.البته در حال حاظر بهترین آنها لیزر می باشد که مزیت های بسیار زیادی از جمله بدون درد و خونریزی بودن دارد که همین مورد باعث پر طرفدار بودنش شده است.متاسفانه افراد زیادی هستند که تصور می کنند با روش های درمان خانگی می توانند بیماری را به طور کامل از بین ببرند که کاملا اشتباست.اغلب پزشکان پیشنهاد می کنند که از مواد سنتی برای کنترل و جلوگیری از افزایش شدت بیماری استفاده شود و وقت خودتان را با آنها هدر ندهید.

درمان شقاق با لیزر

همیشه استفاده از روش های درمانی جدید بهتر از روش های قدیمی و پردردسر بوده است و در این زمینه هم تجهیزات لیزری به کمک ما آمده اند.شاید برایتان سوال باشد که چرا دیگر کسی به سمت جراحی سنتی نمی رود؟ جواب بسیار ساده است! در این روش خبری از درد و خونریزی نیست و از آن طرف هم دوره نقاهت بسیار کوتاه (1 – 2 روز) دارد که این دوره در روش سنتی به 1 ماه هم می رسد که چندان خوشایند نیست.همچنین دستگاه های لیزری دقت بسیار بیشتری نسبت به انسان دارند و احتمال آسیب به عضله اسفنکتر داخلی و در نتیجه ایجاد بی اختیاری مدفوع وجود نخواهد داشت.البته این مورد را هم بگوییم که بسیاری از هایی که هنوز به شکل سنتی عمل می کنند,در رابطه با لیزر درمانی بد می گویند با اینکه هیچ نکته منفی ندارد.

درمان شقاق با جراحی سنتی

اگر برایتان وقت و سلامتی بع داز عمل اهمیتی ندارد,پیشنهاد می کنیم حتما به سراغ جراحی سنتی بروید.ما به هیچ عنوان قصد تخریب این روش را نداریم و تنها می خواهیم بدانید که جراحی سنتی هیچ مزیت خاصی ندارد و تنها از نظر قیمتی بهتر از لیزر می باشد.بسیاری از افرادی که عمل می شوند,بین 15 روز الی 1 ماه نیاز به استراحت دارند که این مورد برای افراد شاغل اصلا جالب نیست و در این مدت می توان کارهای بسیار زیادی را انجام داد.از آن طرف احتمال اسیب به بافت و انتقال عفونت وجود دارد که همین دو مورد می توانند وقت شما را تا حد زیادی بگیرند.

درمان شقاق با روش های خانگی

آخرین مورد و در عین حال یکی از مهمترین موارد همین روش های خانگی هستند که اگر به درستی از انها استفاده کنید,تاثیر خوبی بر روی روند بیماری خواهند داشت.منظور ما از روند بیماری جلوگیری از ایجاد عفونت و کاهش درد است که در بیماری شقاق دیده می شوند.بهترین مواد طبیعی برای درمان خانگی عبارتند از :

• الوئه ورا : در حال حاظر یکی از بهترین مواد موجود برای کاهش مقدار تورم و در نتیجه درد بیماری شقاق می باشد که می توانید در عطاری ها و حتی داروخانه ها تهیه اش کنید.در نظر داشته باشید که ژل باید کاملا طبیعی باشد و بهتر است خودتان یک برگ گرفته و سپس با چاقو آن را استخراج کنید و بگذارید به مدت 15 دقیقه بر روی ناحیه مورد نظر بماند.البته قبل از این کار,محل شقاق را کاملا تمیز کنید که بعدها مشکلی ایجاد نشود.
• روغن زیتون : اگر از مادرتان بپرسید,به شما خواهند گفت که روغن زیتون چه تاثیری مثبتی بر دستگاه گوارش دارد.زمانی که فرد دچار شقاق یا بواسیر شده است,باید تا حد امکان از ایجاد یبوست جلوگیری کند که بهتر ماده طبیعی برای این کار روغن زیتون است.البته روغن زیتون باید طبیعی باشد و در طول درمان بهتر است از موارد موجود در س.پر مارکت ها استفاده نکنید.