سندرم روده تحریک پذیر
سندرم روده تحریک پذیر (IBS) مجموعه ای از علائم ناشی از تحریک دستگاه گوارش است.
این مشکل سلامتی میتواند علائم و نشانه های متعددی ایجاد کند.
معمولا شامل گرفتگی معده، درد شکم، نفخ، و تغییر در الگوی روده میشود.
IBS یک بیماری مزمن است که نیاز به درمان طولانی مدت دارد.
با این حال، تنها تعداد کمی از افراد مبتلا به این سندرم دارای علائم و نشانه های شدید هستند.
برخی از مبتلایان ممکن است بتوانند علائم خود را با مدیریت رژیم غذایی، سبک زندگی و استرس خود کنترل کنند.
در صورت علائم شدیدتر نیازمند دارو است.
علاوه بر این، این سندرم تغییری در ساختار بافت روده ایجاد نمیکند و خطر ایجاد سرطان روده بزرگ را ایجاد نمیکند.
علل ابتلا به سندرم روده تحریک پذیر
دلایل متعددی وجود دارد که میتواند باعث ایجاد این سندرم شود.
- انقباض ماهیچه های روده، انقباضات در عضلات دیواره روده که قوی تر از حد طبیعی هستند میتوانند باعث تجمع گاز، نفخ و اسهال شوند.
- انقباضات ضعیف تر میتواند عبور غذا از روده ها را دشوار کند و یبوست ایجاد شود.
- سیستم عصبی، وجود ناهنجاری های عصبی در دستگاه گوارش باعث ناراحتی در معده و در نتیجه تشکیل گاز اضافی شود.
- التهاب روده ها، برخی از افراد مبتلا به IBS در اثر افزایش سلول های التهابی در روده اسهال و درد شکمی را تجربه میکنند.
- عفونت شدید، پس از یک عفونت شدید باکتریایی یا ویروسی ناشی از اسهال قبلی رخ دهد.
- تغییر در فلور طبیعی روده، اگر عدم تعادل در تعداد باکتری های مفید در روده وجود داشته باشد میتواند باعث سندرم روده شود.
عوامل خطر برای سندرم روده تحریک پذیر
فاکتور هایی نیز میتوانند خطر ابتلا به بیماری را افزایش دهند.
- سنین پایین، این بیماری بیشتر افراد زیر ۵۰ سال را مورد حمله قرار میدهد.
- زنان، بیشتر این سندرم را تجربه میکنند، استروژن درمانی قبل و بعد از یائسگی ممکن است خطر ابتلا به سندرم روده تحریک پذیر را افزایش دهد.
- سابقه خانوادگی، در خانواده هایی با سابقه بیماری میتوانند ژن هایی را که دارای ویژگی های یکسان هستند برای افزایش خطر در نسل بعدی منتقل کنند.
- سابقه اختلالات روانی، اضطراب، افسردگی، استرس و سایر اختلالات روانی با بروز بیماری مرتبط است.
در همین حال، عوامل متعددی وجود دارد که میتواند باعث بروز علائم شود از جمله :
رژیم غذایی
نقش آلرژی یا عدم تحمل غذایی در IBS به طور کامل شناخته نشده و آلرژی غذایی به ندرت باعث ابتلا به بیماری میشود.
با این حال، بسیاری از افراد هنگام خوردن یا نوشیدن برخی غذاها یا نوشیدنی ها علائم IBS را تجربه میکنند.
این مواد میتواند شامل گندم، محصولات لبنی، مرکبات، آجیل، کلم، شیر و نوشابه های گازدار است.
استرس
اکثر افراد مبتلا علائم و نشانه هایی را تجربه میکنند که در دوره های افزایش استرس بدتر یا بیشتر میشوند.
با این حال، چیزی که باید به خاطر داشته باشید این است که استرس میتواند علائم IBS را بدتر کند.
علائم سندرم روده تحریک پذیر
علائم و نشانه های این بیماری از فردی به فرد دیگر متفاوت است.
برخی از علائم رایج سندرم روده تحریک پذیر عبارتند از :
- درد شکم، گرفتگی معده یا نفخ که معمولا پس از اجابت مزاج کاهش مییابد.
- گاز زیاد یا گودی
- اسهال یا یبوست، حتی هر دو
- مخاط در مدفوع
عوارض سندرم روده تحریک پذیر
سندرم روده تحریک پذیر معمولا خطر ابتلا به سرطان را افزایش نمیدهد و به روده ها آسیب نمیرساند.
با این حال، حملات مکرر اسهال و یبوست میتواند باعث ایجاد هموروئید در مبتلایان به IBS شود.
IBS عوارض دیگری نیز همراه دارد.
کاهش کیفیت زندگی
بسیاری از افراد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر کیفیت زندگی ضعیفی را گزارش میدهند.
اختلالات خلقی
تجربه علائم IBS میتواند منجر به افسردگی یا اضطراب شود در واقع، افسردگی و اضطراب نیز میتوانند این وضعیت را بدتر کنند.
کم آبی بدن
افراد مبتلا به IBS بیشتر در معرض خطر کم آبی هستند، به خصوص اگر اسهال مزمن را تجربه کند و آب کافی مصرف نکند.
پیشگیری از سندرم روده تحریک پذیر
- مصرف قهوه، چای و نوشابه را محدود کنید.
- محصولات لبنی یا پنیر را محدود کنید.
- وعده های کوچک اما بیشتر بخورید.
- غذاهایی را که میتوانند علائم IBS را تحریک کنند یادداشت کنید، سپس از مصرف این غذاها اجتناب کنید.
- دانستن نحوه مدیریت سطوح استرس می تواند علائم سندرم روده تحریک پذیر (IBS) را کاهش دهد.
یک مشاور می تواند در کاهش استرس به عنوان یک عامل خطر برای سندرم روده تحریک پذیر نقش داشته باشد زیرا با از بین بردن استرس، سلامت دستگاه گوارش نیز حفظ میشود.
تشخیص سندرم روده تحریک پذیر
پزشکان میتوانند IBS را بر اساس علائم با بررسی سابقه پزشکی قبلی، معاینه فیزیکی و معاینات کمکی برای یافتن علت دقیق تشخیص دهند.
علائم بیماری به سه دسته تقسیم می شوند، اسهال، یبوست و مختلط.
در همین حال، پزشکان همچنین می توانند تعدادی از معاینات کمکی را برای یافتن علت IBS انجام دهند :
- سیگموئیدوسکوپی، دوربین را داخل مقعد قرار دهید تا سطح را در ناحیه سیگموئید ببینید.
- کولونوسکوپی، پزشک این عمل را با قرار دادن دوربین در مقعد انجام میدهد که هدف دیدن سطح کل روده بزرگ است.
- اشعه ایکس یا سی تی اسکن، این معاینه ممکن است گزینه ای برای جستجوی علل دیگر سندرم باشد.
- در طول عمل، پزشک همچنین میتواند مایع کنتراست باریم اضافه کند تا ساختار روده را به طور خاصتر ببیند.
درمان سندرم روده تحریک پذیر
در حال حاضر هیچ درمانی برای IBS وجود ندارد و هر درمانی برای همه مبتلایان به خوبی جواب نمیدهد.
بنابراین، پزشکان باید یک برنامه درمانی خوب را جهت کاهش علائم بیابند.
کنترل علائم اغلب میتواند شامل مدیریت خوب استرس و تغییر در رژیم غذایی و سبک زندگی فرد مبتلا به IBS باشد.
- از غذاهایی که باعث ایجاد علائم میشوند خودداری کنید.
- غذاهای با فیبر بالا مصرف کنید.
- حداقل ۸ لیوان در روز مایعات زیادی بنوشید.
- سیگار نکشید.
- به طور منظم ورزش کنید.
- مطمئن شوید که خواب کافی و با کیفیت دارید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر هر یک از علائم IBS را تجربه کردید که بهبود نیافت، فورا به پزشک مراجعه کنید.
با مشورت یک متخصص، درمان مناسب را زودتر دریافت کنید تا بتوانید خطر عوارض را کاهش دهید.
کلینیک تخصصی پارادایس : مجهزترین مرکز درمان بیماری های ناحیه مقعد و نشیمنگاه با لیزر
آرزومندیم که همیشه سلامت و شاد باشید…