بواسیر، که در اصطلاح پزشکی به آن هموروئید گفته میشود، یکی از شایعترین بیماریهای نشیمنگاهی است که میلیونها نفر در سراسر جهان را تحت تأثیر قرار میدهد. این بیماری ناشی از تورم و التهاب رگهای خونی در ناحیه مقعد و رکتوم است. بواسیر به دو نوع اصلی تقسیم میشود: بواسیر داخلی و بواسیر خارجی. در حالی که هر دو نوع میتوانند باعث ناراحتی قابل توجهی شوند، بواسیر خارجی به دلیل موقعیت خود، اغلب درد و ناراحتی بیشتری را به همراه دارد و بیشتر در معرض دید و لمس قرار میگیرد. این مقاله به طور جامع به بررسی هموروئید خارجی چیست، علائم آن، علت ایجاد، روشهای مختلف درمان و پاسخ به سوالات متداول در این زمینه میپردازد.
درک صحیح این عارضه و آگاهی از گزینههای موجود برای درمان بواسیر، میتواند به افراد کمک کند تا بهترین تصمیم را برای سلامتی خود بگیرند و از شر درد و ناراحتی ناشی از آن خلاص شوند. کلینیک پارادایس با بهرهگیری از کادر متخصص و تجهیزات پیشرفته، همواره در تلاش است تا بهترین و مؤثرترین روشهای درمانی را برای بیماران خود ارائه دهد. ما در این مقاله به شما کمک میکنیم تا با این عارضه بیشتر آشنا شوید.
بواسیر خارجی چیست؟
بواسیر خارجی چیست؟ این سوالی است که بسیاری از افراد مبتلا به ناراحتی در ناحیه مقعدی مطرح میکنند. بواسیر خارجی به وریدهای متورم و ملتهب گفته میشود که درست در زیر پوست اطراف دهانه مقعد قرار گرفتهاند. برخلاف بواسیر داخلی که در داخل رکتوم تشکیل میشود و معمولاً بدون درد است مگر اینکه پرولاپس یا بیرونزدگی پیدا کند، هموروئید خارجی حاوی پایانههای عصبی حساسی است.
همین ویژگی باعث میشود که بواسیر خارجی به شدت دردناک باشد، به خصوص زمانی که متورم شده یا دچار لخته خون (ترومبوز) شود. این تودههای دردناک اغلب در هنگام لمس حس میشوند و میتوانند باعث خارش، سوزش و خونریزی شوند. تشخیص بواسیر خارجی معمولاً آسانتر از بواسیر داخلی است زیرا علائم آن مشهودتر و قابل لمس هستند.
علائم بواسیر خارجی
علائم بواسیر خارجی میتواند شامل طیف وسیعی از ناراحتیها باشد که به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی فرد تأثیر میگذارد. شناخت این علائم برای تشخیص زودهنگام و درمان به موقع بسیار مهم است. شایعترین علائم بواسیر خارجی عبارتند از:
- درد: بواسیر خارجی میتواند بسیار دردناک باشد، به خصوص هنگام نشستن، اجابت مزاج، یا انجام فعالیتهای بدنی. درد معمولاً به صورت یک درد ضرباندار یا سوزشدار احساس میشود.
- خونریزی: یکی از رایجترین علائم بواسیر، خونریزی است. این خونریزی معمولاً به صورت خون قرمز روشن روی دستمال توالت، در کاسه توالت، یا روی مدفوع دیده میشود.
- خارش و سوزش: تحریک پوست اطراف مقعد ناشی از ترشحات و رطوبت، میتواند باعث خارش و سوزش شدید شود.
- تورم یا توده در اطراف مقعد: بواسیر خارجی به صورت یک یا چند برآمدگی نرم یا سفت در اطراف دهانه مقعد احساس میشود. این تودهها ممکن است در اندازههای مختلفی باشند.
- احساس ناراحتی و سنگینی: بسیاری از افراد احساس ناراحتی و سنگینی مداوم در ناحیه مقعدی دارند.
- درد در هنگام اجابت مزاج: عبور مدفوع میتواند باعث تشدید درد و خونریزی شود.
- وجود لخته خون (ترومبوز): در برخی موارد، خون در داخل بواسیر خارجی لخته میشود و تودهای سفت و بسیار دردناک ایجاد میکند که به آن بواسیر ترومبوزه گفته میشود. این حالت معمولاً با درد ناگهانی و شدید همراه است.
علت بواسیر خارجی
علت بواسیر خارجی عمدتاً به افزایش فشار بر وریدهای ناحیه مقعد و رکتوم برمیگردد. این فشار میتواند ناشی از عوامل مختلفی باشد که در نهایت منجر به گشاد شدن، التهاب و بیرونزدگی این رگها میشود. برخی از مهمترین علل و عوامل خطر عبارتند از:
- یبوست مزمن و زور زدن هنگام اجابت مزاج: این عامل یکی از شایعترین دلایل بروز بواسیر است. فشار زیاد برای دفع مدفوع سفت میتواند باعث افزایش فشار در رگهای مقعدی شود.
- اسهال مزمن: اگرچه کمتر رایج است، اما اسهال مداوم و دفعات زیاد اجابت مزاج نیز میتواند باعث تحریک و فشار بر ناحیه مقعدی شود.
- بارداری: افزایش وزن و فشار رحم بر رگهای لگنی در دوران بارداری، به همراه تغییرات هورمونی که باعث شل شدن دیواره رگها میشوند، از عوامل شایع بروز بواسیر در زنان باردار است.
- اضافه وزن و چاقی: وزن اضافی بدن فشار بیشتری بر ناحیه شکم و لگن وارد میکند که میتواند به وریدهای مقعدی منتقل شود.
- نشستن طولانیمدت: سبک زندگی کمتحرک و نشستن طولانیمدت، به خصوص روی سطوح سخت، میتواند جریان خون را در ناحیه لگن مختل کرده و فشار بر وریدها را افزایش دهد.
- رژیم غذایی کمفیبر: مصرف کم فیبر منجر به یبوست میشود و همانطور که گفته شد، یبوست یکی از دلایل اصلی بواسیر است.
- بالا بردن اجسام سنگین: بلند کردن اجسام سنگین میتواند باعث افزایش فشار داخل شکمی و به دنبال آن فشار بر وریدهای مقعدی شود.
- ژنتیک: برخی افراد ممکن است به دلیل ضعف دیواره رگهای خونی، مستعدتر به ابتلا به بواسیر باشند.
- افزایش سن: با افزایش سن، بافتهای حمایتی در ناحیه مقعد ممکن است ضعیف شده و منجر به بیرونزدگی بواسیر شوند.
براسا تحقیقات موسسه پزشکی lsc-ms:
هنگام مواجهه با بواسیر، از زور زدن هنگام اجابت مزاج، نشستن طولانی مدت روی توالت و پاک کردن بیش از حد یا شدید خود خودداری کنید. همچنین، به انتخابهای غذایی خود توجه داشته باشید، به ویژه غذاهای کم فیبر را محدود کنید و از بلند کردن اجسام سنگین که به شکم فشار میآورد، خودداری کنید.
درمان بواسیر خارجی
درمان بواسیر خارجی شامل طیف وسیعی از روشها است که بسته به شدت علائم و تشخیص پزشک انتخاب میشوند. هدف اصلی درمان، کاهش درد، التهاب و جلوگیری از عود بیماری است. در ادامه به روشهای رایج درمان بواسیر خارجی میپردازیم:
- تغییرات در سبک زندگی و رژیم غذایی: این اقدامات اولین و مهمترین گام در کنترل و پیشگیری از بواسیر هستند:
- افزایش مصرف فیبر: مصرف روزانه 25 تا 30 گرم فیبر (از طریق میوهها، سبزیجات، غلات کامل و حبوبات) به نرم شدن مدفوع و تسهیل دفع کمک میکند.
- نوشیدن آب کافی: 8-10 لیوان آب در روز برای جلوگیری از یبوست ضروری است.
- ورزش منظم: فعالیت بدنی به بهبود عملکرد روده و کاهش فشار بر وریدها کمک میکند.
- خودداری از زور زدن در هنگام اجابت مزاج: باید به محض احساس نیاز به دفع، به دستشویی رفت و از زور زدن پرهیز کرد.
- حمام سیتز (نشستن در آب گرم): نشستن در آب گرم به مدت 15-20 دقیقه، 2 تا 3 بار در روز میتواند به کاهش درد و التهاب کمک کند.
- داروهای موضعی:
- پماد برای بواسیر خارجی: پمادها و کرمهای حاوی هیدروکورتیزون (برای کاهش التهاب و خارش)، لیدوکائین (برای بیحس کردن و کاهش درد)، و مواد محافظتی مانند اکسید روی یا وازلین (برای تسکین و محافظت از پوست) میتوانند بسیار موثر باشند.
- شیاف: برخی شیافها نیز با اثرات مشابه، برای کاهش علائم مورد استفاده قرار میگیرند.
- داروهای خوراکی:
- مسکنهای بدون نسخه: ایبوپروفن یا استامینوفن میتوانند درد و التهاب را کاهش دهند.
- نرمکنندههای مدفوع: در صورت نیاز، پزشک ممکن است داروهای نرمکننده مدفوع تجویز کند تا دفع راحتتر شود.
درمان بواسیر خارجی بدون جراحی
درمان بواسیر خارجی بدون جراحی گزینهای مناسب برای بسیاری از بیماران است، به خصوص زمانی که بواسیر در مراحل اولیه باشد یا علائم با تغییرات سبک زندگی بهبود یابند. این روشها کمتر تهاجمی هستند و معمولاً شامل دوران نقاهت کوتاهتری میباشند.
- اسکلروتراپی: این روش شامل تزریق یک ماده شیمیایی به داخل بواسیر است که باعث میشود رگ متورم کوچک شده و در نهایت از بین برود. این روش معمولاً برای بواسیرهای کوچک تا متوسط استفاده میشود.
- بانداژ لاستیکی (Rubber Band Ligation): این روش معمولاً برای بواسیر داخلی استفاده میشود، اما در برخی موارد خاص برای بواسیر خارجی نیز میتواند مورد نظر باشد. در این روش، یک نوار لاستیکی کوچک در پایه بواسیر قرار داده میشود که جریان خون را قطع کرده و باعث میشود بواسیر در عرض چند روز خشک شده و از بین برود.
- انعقاد با مادون قرمز (Infrared Coagulation – IRC): در این روش، از اشعه مادون قرمز برای سوزاندن و کوچک کردن بافت بواسیر استفاده میشود. این روش سریع و معمولاً بدون درد است.
- فتوکواگولاسیون (Photocoagulation): مشابه IRC، اما از نور لیزر برای منعقد کردن و کوچک کردن بواسیر استفاده میشود.
- کرایوتراپی (Cryotherapy): در این روش، بافت بواسیر با استفاده از سرمای شدید منجمد شده و از بین میرود.
این روشها معمولاً در مطب پزشک یا کلینیک انجام میشوند و نیازی به بستری شدن در بیمارستان ندارند. انتخاب روش مناسب بستگی به اندازه، شدت و نوع بیماری دارد. اگر هنوز نمیدانید بواسیر چیست، به تورم یا التهاب رگهای ناحیه مقعد گفته میشود.
لیزر بواسیر خارجی
لیزر بواسیر خارجی به عنوان یک روش درمانی نوین و کمتهاجمی، در سالهای اخیر بسیار محبوب شده است. این روش به دلیل دقت بالا و عوارض جانبی کمتر، گزینهای مناسب برای بسیاری از بیماران است. لیزر درمانی میتواند به دو صورت انجام شود:
- لیزر ابلیشن (Laser Ablation): در این روش، اشعه لیزر با دقت بالا به داخل بافت بواسیر هدایت میشود. انرژی لیزر باعث تبخیر آب درون سلولها و در نتیجه کوچک شدن و از بین رفتن بافت بواسیر میشود. این روش برای بواسیر خارجی و داخلی کاربرد دارد. مزایای آن شامل خونریزی کمتر، درد کمتر پس از عمل، و دوره نقاهت کوتاهتر است.
- لیزر هموروئیدوپلاستی (Laser Hemorrhoidoplasty – LHP): این روش برای کاهش اندازه بواسیر با استفاده از فیبر لیزر که به داخل بواسیر وارد میشود، انجام میگیرد. انرژی لیزر باعث جمع شدن و بسته شدن وریدهای خونی شده و در نتیجه بواسیر کوچک میشود.
مزایای لیزر بواسیر خارجی:
- تهاجم کمتر: نیازی به برشهای بزرگ نیست.
- درد کمتر: بیماران معمولاً درد کمتری را تجربه میکنند.
- خونریزی کمتر: ریسک خونریزی در حین و بعد از عمل کاهش مییابد.
- دوران نقاهت کوتاهتر: بیماران میتوانند سریعتر به فعالیتهای عادی خود بازگردند.
- نتیجه زیبایی بهتر: جای زخم کمتری بر جای میماند.
با این حال، همانند هر روش درمانی دیگری، عمل بواسیر با لیزر نیز ممکن است برای همه بیماران مناسب نباشد و تصمیمگیری در مورد آن باید توسط پزشک متخصص صورت گیرد.
آیا بواسیر خارجی خطرناک است؟
آیا بواسیر خارجی خطرناک است؟ این سوالی است که بسیاری از افراد نگران آن هستند. به طور کلی، بواسیر خارجی به ندرت خطرناک تلقی میشود و معمولاً تهدیدی برای زندگی نیست. با این حال، میتواند منجر به عوارض ناخوشایندی شود که کیفیت زندگی فرد را به شدت تحت تأثیر قرار میدهد. مهمترین عوارض بواسیر خارجی عبارتند از:
- ترومبوز بواسیری: یکی از شایعترین و دردناکترین عوارض بواسیر خارجی، تشکیل لخته خون در داخل آن است. این وضعیت که به آن بواسیر ترومبوزه گفته میشود، باعث درد ناگهانی، شدید و تورم میشود. اگرچه دردناک است، اما معمولاً خطرناک نیست و لخته خون به مرور زمان جذب میشود یا نیاز به تخلیه جراحی دارد.
- خونریزی: خونریزی از بواسیر خارجی، اگرچه معمولاً کم است، اما در موارد نادر میتواند منجر به کمخونی فقر آهن شود، به خصوص اگر مزمن و شدید باشد.
- عفونت: در صورت عدم رعایت بهداشت یا در مواردی که بواسیر آسیب ببیند (مثلاً در اثر ترکیدن)، ممکن است عفونت بواسیر خارجی رخ دهد. این عفونت میتواند باعث درد، تب، قرمزی و ترشحات چرکی شود.
- نکروز یا مرگ بافت: در موارد بسیار نادر، اگر جریان خون به بواسیر برای مدت طولانی قطع شود (مثلاً در یک بواسیر بزرگ و ترومبوزه)، ممکن است بافت آن دچار نکروز یا مرگ شود.
- درد مزمن: بواسیر خارجی، به خصوص اگر ترومبوزه شود یا ملتهب باقی بماند، میتواند منجر به درد مزمن و ناراحتی دائمی شود که بر فعالیتهای روزمره تأثیر میگذارد.
با وجود اینکه بواسیر خارجی معمولاً خطرناک نیست، اما مهم است که برای تشخیص دقیق و درمان مناسب به پزشک مراجعه شود تا از بروز عوارض جلوگیری کرده و درد و ناراحتی آن را کنترل نمود.
درمان هموروئید خارجی در خانه
درمان هموروئید خارجی در خانه میتواند به طور قابل توجهی علائم را کاهش داده و به بهبود وضعیت کمک کند. این روشها اغلب به عنوان اولین خط درمان برای بواسیرهای خفیف تا متوسط توصیه میشوند. قبل از شروع هر گونه درمان خانگی، مشورت با پزشک توصیه میشود، به خصوص اگر علائم شدید هستند یا بهبود نمییابند.
نکات کلیدی برای درمان خانگی:
- حمام سیتز (Sitz Bath): نشستن در آب گرم برای 15 تا 20 دقیقه، 2 تا 3 بار در روز. این کار به کاهش درد، التهاب و اسپاسم عضلانی کمک میکند. میتوانید از وان حمام یا لگنهای مخصوص حمام سیتز استفاده کنید.
- مصرف فیبر: افزایش مصرف فیبر در رژیم غذایی از طریق میوهها، سبزیجات، غلات کامل و حبوبات (مانند عدس، لوبیا، نخود). فیبر به نرم شدن مدفوع و جلوگیری از یبوست کمک میکند.
- نوشیدن آب کافی: حداقل 8 تا 10 لیوان آب در روز بنوشید. آب کافی همراه با فیبر، به حرکت نرمتر مدفوع در روده کمک میکند.
- اجتناب از زور زدن: هنگام اجابت مزاج از زور زدن خودداری کنید. این کار فشار روی رگهای مقعدی را افزایش میدهد.
- استفاده از کمپرس سرد: قرار دادن یک کمپرس سرد یا کیسه یخ پیچیده شده در پارچه روی ناحیه مقعدی برای 15 دقیقه و چند بار در روز میتواند به کاهش تورم و درد کمک کند.
- مصرف مسکنهای بدون نسخه: داروهایی مانند ایبوپروفن یا استامینوفن میتوانند به کاهش درد و التهاب کمک کنند.
- پمادهای موضعی و کرمها: استفاده از پمادهای حاوی هیدروکورتیزون (برای کاهش خارش و التهاب)، لیدوکائین (برای بیحس کردن ناحیه و کاهش درد)، یا مواد محافظ مانند اکسید روی.
- رعایت بهداشت: پس از اجابت مزاج، به آرامی ناحیه را با آب ولرم و بدون صابون تمیز کنید و با دستمال نرم خشک کنید. از دستمالهای توالت زبر یا معطر خودداری کنید.
- روغنهای طبیعی: برخی روغنها مانند روغن نارگیل یا آلوئهورا میتوانند به تسکین و مرطوب کردن ناحیه کمک کنند.
به خاطر داشته باشید که درمان هموروئید خارجی در خانه معمولاً برای علائم خفیف تا متوسط مؤثر است. در صورت تشدید علائم، عدم بهبود، یا وجود خونریزی شدید، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
عفونت بواسیر خارجی
عفونت بواسیر خارجی یک عارضه نادر اما جدی است که میتواند در صورت عدم رعایت بهداشت، آسیب به بواسیر یا تشکیل لخته خون (ترومبوز) رخ دهد. زمانی که بواسیر خارجی ملتهب، آسیبدیده یا دچار خونریزی میشود، به یک محیط مناسب برای رشد باکتریها تبدیل میگردد.
علائم عفونت
علائم عفونت بواسیر | توضیحات |
درد شدید و مداوم | دردی که با گذشت زمان بدتر میشود و به مسکنها پاسخ نمیدهد. |
تب و لرز | نشاندهنده واکنش بدن به عفونت است. |
قرمزی و گرمی در ناحیه | پوست اطراف بواسیر ممکن است قرمز، متورم و گرم به لمس باشد. |
ترشحات چرکی یا بوی نامطبوع | خروج چرک یا مایعات بدبو از ناحیه بواسیر. |
تورم شدید | تورم بواسیر ممکن است به طور قابل توجهی افزایش یابد. |
درمان عفونت بواسیر خارجی
در صورت بروز هر یک از علائم عفونت، مراجعه فوری به پزشک ضروری است. درمان معمولاً شامل:
- آنتیبیوتیکها: پزشک ممکن است آنتیبیوتیکهای خوراکی یا تزریقی برای مبارزه با عفونت تجویز کند.
- درناژ آبسه (در صورت وجود): اگر آبسهای تشکیل شده باشد، ممکن است نیاز به درناژ جراحی برای تخلیه چرک باشد.
- حمام سیتز و مسکنها: برای کاهش درد و التهاب، حمام سیتز و داروهای مسکن همچنان مفید خواهند بود.
- مراقبت از زخم: در صورت درناژ یا ترکیدن بواسیر، مراقبت مناسب از زخم برای جلوگیری از عفونت مجدد حیاتی است.
پیشگیری از عفونت شامل رعایت بهداشت مناسب ناحیه مقعدی و درمان به موقع بواسیر است.
درد هموروئید خارجی
درد هموروئید خارجی یکی از شایعترین و آزاردهندهترین علائم این عارضه است که میتواند به شدت بر فعالیتهای روزمره و کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارد. این درد اغلب به دلیل تورم، التهاب، و وجود پایانههای عصبی متعدد در ناحیه مقعدی ایجاد میشود.
علل اصلی درد
- تورم و التهاب: رگهای متورم و ملتهب در ناحیه بواسیر خارجی، به بافتهای اطراف فشار آورده و باعث درد میشوند.
- بواسیر ترومبوزه: زمانی که یک لخته خون در داخل بواسیر خارجی تشکیل میشود، به آن بواسیر ترومبوزه گفته میشود. این وضعیت منجر به درد ناگهانی و بسیار شدید میشود که اغلب به صورت ضرباندار یا فشار حس میشود.
- پارگی یا زخم: پوست روی بواسیر ممکن است در اثر فشار یا آسیب دیدن، پاره شده و زخم ایجاد کند که منجر به درد و سوزش میشود.
- اسپاسم عضلات مقعدی: درد ناشی از بواسیر میتواند باعث اسپاسم و گرفتگی عضلات اطراف مقعد شود که به نوبه خود درد را تشدید میکند.
- تحریک و خارش: خارش و سوزش مداوم نیز میتوانند به احساس درد و ناراحتی کلی اضافه کنند.
مدیریت درد هموروئید خارجی
- مسکنهای خوراکی: داروهای بدون نسخه مانند ایبوپروفن، ناپروکسن یا استامینوفن میتوانند به کاهش درد و التهاب کمک کنند.
- پمادهای موضعی و کرمها: پمادهای حاوی بیحسکننده موضعی (مانند لیدوکائین) میتوانند به طور موقت درد را تسکین دهند.
- حمام سیتز: همانطور که قبلاً ذکر شد، نشستن در آب گرم به کاهش درد، التهاب و اسپاسم عضلانی کمک میکند.
- کمپرس سرد: استفاده از یخ یا کمپرس سرد میتواند به کاهش تورم و بیحسی موضعی کمک کند.
- تغییرات سبک زندگی: جلوگیری از یبوست، نوشیدن آب کافی، و افزایش مصرف فیبر میتواند به کاهش فشار و در نتیجه کاهش درد کمک کند.
- تخلیه لخته (در صورت ترومبوز): در مورد بواسیر ترومبوزه با درد شدید، پزشک ممکن است یک برش کوچک ایجاد کرده و لخته خون را تخلیه کند تا درد به سرعت تسکین یابد.
در صورتی که درد شدید و غیرقابل تحمل باشد یا با روشهای خانگی بهبود نیابد، باید حتماً به پزشک مراجعه کنید.
پماد برای بواسیر خارجی
پماد برای بواسیر خارجی یکی از اولین خطوط درمانی برای تسکین علائم و کاهش ناراحتی است. این پمادها با ترکیبات مختلفی فرموله شدهاند تا به کاهش درد، خارش، التهاب و تورم کمک کنند. انتخاب پماد مناسب بستگی به علائم غالب و توصیههای پزشک دارد.
انواع پماد و ترکیبات رایج
- پمادهای حاوی بیحسکنندههای موضعی:
- لیدوکائین (Lidocaine): این پمادها باعث بیحسی موضعی میشوند و درد و سوزش را به سرعت تسکین میدهند. نمونههای معروف آن شامل پماد لیدوکائین 2% یا 5% است.
- پراموکسین (Pramoxine): یک بیحسکننده دیگر که برای کاهش خارش و درد استفاده میشود.
- پمادهای حاوی کورتیکواستروئیدها (استروئیدها):
- هیدروکورتیزون (Hydrocortisone): این پمادها برای کاهش التهاب، تورم و خارش شدید بسیار موثر هستند. مصرف طولانیمدت آنها بدون تجویز پزشک توصیه نمیشود، زیرا میتوانند پوست را نازک کنند.
- پمادهای محافظ و نرمکننده:
- اکسید روی (Zinc Oxide): یک لایه محافظ روی پوست ایجاد میکند که به جلوگیری از تحریک و التیام کمک میکند.
- وازلین (Petroleum Jelly): به نرم شدن مدفوع و روانتر شدن حرکت آن کمک کرده و از تحریک ناحیه جلوگیری میکند.
- روغن کبد ماهی (Cod Liver Oil): دارای خواص التیامبخش و محافظتی است.
- پمادهای حاوی منقبضکنندههای عروقی:
- فنیل افرین (Phenylephrine): این پمادها باعث انقباض رگهای خونی و کاهش تورم میشوند.
- پمادهای گیاهی و طبیعی:
- آلوئهورا: دارای خواص ضد التهابی و تسکیندهنده است.
- فندق افسونگر (Witch Hazel): به کاهش تورم و خارش کمک میکند.
- روغن درخت چای: دارای خواص ضد میکروبی است.
نکات مهم در استفاده از پماد
- قبل از استفاده از پماد، ناحیه را به آرامی با آب ولرم و صابون ملایم شسته و کاملاً خشک کنید.
- به مقدار توصیه شده توسط پزشک یا دستورالعمل محصول استفاده کنید.
- از اپلیکاتور (اگر موجود باشد) یا انگشت تمیز برای اعمال پماد استفاده کنید.
- مصرف خودسرانه و طولانیمدت پمادهای حاوی کورتیکواستروئیدها توصیه نمیشود.
- در صورت عدم بهبود علائم یا تشدید آنها، به پزشک مراجعه کنید.
پمادها میتوانند به کنترل علائم کمک کنند، اما معمولاً راه حل قطعی برای بواسیر خارجی نیستند و باید با تغییرات در سبک زندگی همراه شوند.
ترکیدن بواسیر خارجی
ترکیدن بواسیر خارجی به معنای پاره شدن دیواره رگ خونی متورم و خروج محتویات آن، معمولاً لخته خون یا مایعات، است. این اتفاق اغلب زمانی رخ میدهد که یک بواسیر خارجی ترومبوزه (حاوی لخته خون) به دلیل فشار زیاد یا آسیب دیدگی پاره میشود.
علائم و پیامدهای ترکیدن بواسیر خارجی:
- خونریزی ناگهانی: یکی از بارزترین علائم، خونریزی ناگهانی و قابل توجه (معمولاً خون قرمز روشن) از ناحیه مقعد است. میزان خونریزی میتواند متفاوت باشد، از چند قطره تا مقداری که دستمال توالت را کاملاً رنگی کند.
- تسکین درد (در برخی موارد): در برخی موارد، به خصوص اگر پارگی به دلیل فشار داخلی لخته خون باشد، ترکیدن بواسیر میتواند باعث کاهش ناگهانی و قابل توجه درد و فشار در ناحیه شود، زیرا فشار لخته خون از بین میرود.
- تخلیه لخته خون: ممکن است متوجه خروج لختههای خون کوچک یا مایعات تیرهرنگ شوید.
- ناراحتی موقت: با وجود تسکین احتمالی درد، ناحیه ممکن است همچنان حساس، متورم و دردناک باشد.
- خطر عفونت: باز شدن زخم به دلیل پارگی، خطر ورود باکتریها و ایجاد عفونت را افزایش میدهد. این امر به خصوص در صورت عدم رعایت بهداشت مناسب اهمیت مییابد.
- نیاز به مراقبت: ناحیه پاره شده نیاز به مراقبت دارد تا از عفونت جلوگیری شود و به خوبی التیام یابد.
ترکیدن بواسیر خارجی
- آرامش خود را حفظ کنید: اگرچه خونریزی میتواند ترسناک باشد، اما معمولاً جای نگرانی جدی نیست.
- تمیز کردن ملایم: ناحیه را به آرامی با آب ولرم و صابون ملایم تمیز کنید. از مالش شدید خودداری کنید.
- اعمال فشار ملایم: با استفاده از یک گاز استریل یا دستمال تمیز، فشار ملایمی به ناحیه وارد کنید تا خونریزی کنترل شود.
- کمپرس سرد: قرار دادن کمپرس سرد میتواند به کاهش تورم و خونریزی کمک کند.
- حمام سیتز: حمام سیتز با آب گرم میتواند به تمیز نگه داشتن ناحیه، تسکین درد و بهبود گردش خون برای التیام کمک کند.
- مراجعه به پزشک: در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. پزشک وضعیت را ارزیابی کرده، از عدم وجود عفونت اطمینان حاصل میکند و در صورت لزوم، درمانهای تکمیلی را تجویز میکند. این امر به خصوص اگر خونریزی شدید باشد، درد کاهش نیابد یا علائم عفونت (مانند تب یا قرمزی) مشاهده شود، بسیار مهم است.
ترکیدن بواسیر خارجی یک اورژانس پزشکی نیست مگر اینکه خونریزی بسیار شدید و غیرقابل کنترل باشد، اما مراجعه به پزشک برای جلوگیری از عوارض و اطمینان از بهبودی صحیح توصیه میشود.
سوالات متداول
آیا بواسیر خارجی خود به خود از بین میرود؟
بواسیر خارجی کوچک و غیرترومبوزه ممکن است با تغییرات در سبک زندگی و درمانهای خانگی در عرض چند روز یا هفته بهبود یابد و کوچک شود. با این حال، بواسیرهای بزرگتر یا ترومبوزه ممکن است نیاز به مداخله پزشکی داشته باشند و بدون درمان ممکن است باعث درد و ناراحتی طولانیمدت شوند یا عود کنند. لخته خون در بواسیر ترومبوزه معمولاً در طی 2 تا 3 هفته جذب میشود، اما درد اولیه ممکن است بسیار شدید باشد.
چند بار در روز باید از پماد بواسیر استفاده کرد؟
تعداد دفعات استفاده از پماد برای بواسیر خارجی بستگی به نوع پماد و دستورالعمل پزشک یا بروشور محصول دارد. معمولاً توصیه میشود که 2 تا 4 بار در روز، پس از تمیز کردن ناحیه مقعدی، از پماد استفاده شود. برای پمادهای حاوی کورتیکواستروئید، معمولاً مصرف محدودتر (مثلاً 1 تا 2 بار در روز و برای مدت کوتاه) توصیه میشود.
آیا بواسیر خارجی در دوران بارداری شایع است و چگونه باید آن را درمان کرد؟
بله، بواسیر خارجی در دوران بارداری بسیار شایع است، عمدتاً به دلیل افزایش فشار رحم بر رگهای لگنی، افزایش حجم خون و تغییرات هورمونی. درمان در دوران بارداری معمولاً بر روشهای ایمن و کمتهاجمی تمرکز دارد، مانند افزایش مصرف فیبر و آب، حمام سیتز، استفاده از کمپرس سرد و پمادهای موضعی ایمن که توسط پزشک تایید شدهاند. جراحی یا روشهای تهاجمیتر معمولاً تا پس از زایمان به تعویق میافتند.
آیا بواسیر داخلی و خارجی با هم رخ میدهند؟
بله، امکان دارد هم بواسیر داخلی و هم بواسیر خارجی به طور همزمان در یک فرد وجود داشته باشد. این دو نوع بواسیر در مکانهای مختلفی از کانال مقعدی ایجاد میشوند، اما هر دو میتوانند از عوامل خطر مشترک مانند یبوست و زور زدن ناشی شوند. تشخیص و درمان هر دو نوع ممکن است نیاز به رویکردهای متفاوتی داشته باشد.